27 maja obchodzony jest Dzień Samorządu Terytorialnego. Jest to święto uchwalone przez Sejm RP w 2000 roku. Upamiętnia pierwsze wybory samorządowe z 27 maja 1990 r.
Uchwalona 8 marca 1990 r. ustawa o samorządzie terytorialnym (od 1999 r. – o samorządzie gminnym) wprowadzała pojęcie gminy jako wspólnoty samorządowej tworzonej przez mieszkańców zamieszkałych na jej terytorium, nadawała jej osobowość prawną i gwarantowała ochronę sądową jej samodzielności. Sprawiała, że zgodnie z zasadą subsydiarności, problemy lokalne zaczęły być rozwiązywane lokalnie, a obywatele zyskali możliwość wywierania realnego wpływu na decyzje dotyczące ich samych i najbliższego otoczenia. Gminy uzyskały samodzielność finansową. Wyposażono je w dochody z podatków lokalnych, które same uchwalały, a także dano im możliwość uchwalania lokalnych regulacji prawnych.
Pierwsze wybrane władze samorządowe stanęły przed odpowiedzialnym zadaniem zagospodarowania istniejącego majątku, utworzenia administracji gminnej i kreowania rozwoju lokalnego. A wszystko to ze świadomością pionierskiej odpowiedzialności, bo przecież to radni I kadencji w znaczący sposób wytyczali kierunki pracy następnym. Wszyscy uczyli się samorządu lokalnego „w działaniu”.
Sukcesy reformy samorządowej są niepodważalne. W latach 60. i 70. XX wieku przeprowadzono ogłaszaną za wielkie osiągnięcie akcję „1000 szkół na tysiąclecie”. I do dzisiaj wszyscy wiedzą, że zbudowano tych 1000 szkół. Natomiast niewielu wie, że w latach 1991-1997 zbudowano ich aż 2500. W latach 80. w Polsce do wodociągów podłączono 300 tys. gospodarstw domowych, a w 90. – 2 100 tys., czyli siedmiokrotnie więcej. Działo się tak, dlatego, że gminy, dzięki autonomii prawnej i finansowej, efektywniej wykorzystywały posiadane zasoby i racjonalniej gospodarowały finansami. Podejmowanie wielu decyzji przekazano samorządom gminnym. Tym samym skrócono czas potrzebny do ich wydania i drogę interesanta do odpowiedniego urzędnika.
Pierwsze wybory samorządowe odbyły się 27 maja 1990 roku. Mieszkańcy Gminy Lubartów wybrali 22 radnych. Inauguracyjna sesja Rady Gminy w Lubartowie odbyła się 8 czerwca 1990 roku. Obrady otworzył najstarszy radny – Stanisław Jabłoński. Na przewodniczącego kandydowały trzy osoby. Na czele rady stanął Ryszard Podleśny – radny z Trzcińca. Ustalono, że radni będą pracowali w czterech stałych komisjach: ds. planu, budżetu i rolnictwa; ds. socjalnych wsi i oświaty; ds. mienia komunalnego i ochrony środowiska; ds. inicjatyw lokalnych i produkcji. Budżet gminy na 31 maja 1990 roku wynosił 1.957.711 tys. zł po stronie dochodów, zaś wydatki 1.928.147 tys. zł, czyli występowało saldo dodatnie w wysokości ok. 30 mln. zł. Podczas drugiej sesji (18 czerwca) radni wybrali wójta gminy. Został nim wówczas 30-letni Janusz Bodziacki. Funkcję tę sprawował przez 20 lat. Na tej sesji wybrano także skład Zarządu Gminy. Spośród członków rady wybrani zostali – Stanisław Budzyński, Marian Pawlina, Czesław Podleśny, Stanisław Woliński. Skład Zarządu Gminy uzupełniał Wójt Gminy, jako przewodniczący zarządu. 23 lipca 1990 roku, w trakcie trzeciej sesji radni uchwalili Statut Gminy Lubartów.
Takie były początki samorządności na terenie Gminy Lubartów. Od tamtej pory wiele się zmieniło. Kolejne etapy reformy samorządowej doprowadziły m.in. do bezpośrednich wyborów wójta i ustalenia nowej i stałej już ilości radnych. Od IV kadencji Rada Gminy Lubartów składa się z 15 radnych.
Obecne władze gminy:
Wójt Gminy Lubartów – Jarosław Budka, Zastępca Wójta Gminy Lubartów – Dariusz Trąbka, Sekretarz Gminy Lubartów – Justyna Rycuniak, Skarbnik Gminy Lubartów – Anna Jankowska.
Rada Gminy Lubartów – IX kadencja 2024-2029:
Mariusz Goluch – Przewodniczący Rady Gminy Lubartów, Róża Beata Wojtkowiak-Grodek – Wiceprzewodnicząca Rady Gminy Lubartów, Aleksander Woliński – Wiceprzewodniczący Rady Gminy Lubartów, Łukasz Jacek Żmuda – Wiceprzewodniczący Rady Gminy Lubartów, Małgorzata Bartkowicz, Anna Helena Dobrzyńska, Renata Anna Kapusta, Sylwia Monika Oleszek, Ireneusz Pożak, Teresa Psuj, Sławomir Andrzej Sugier, Ireneusz Szczuchniak, Artur Szysiak, Joanna Świniarska, Lidia Świniarska.
Gminne jednostki organizacyjne:
Urząd Gminy Lubartów, Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Lubartowie, Gminna Biblioteka Publiczna w Lubartowie – Instytucja kultury, Gminny Ośrodek Sportu i Rekreacji w Wólce Rokickiej, Zakład Usług Komunalnych i Mieszkaniowych w Lubartowie, Samorządowy Zespół Administracyjny Szkół w Lubartowie, Szkoła Podstawowa w Annoborze, Szkoła Podstawowa w Brzezinach, Szkoła Podstawowa w Łucce, Szkoła Podstawowa w Nowodworze, Szkoła Podstawowa w Szczekarkowie, Szkoła Podstawowa w Wólce Rokickiej, Zespół Szkolno-Przedszkolny w Skrobowie.
